Het meest afgelegen hotel ter wereld

Misschien op de eerste zonnestralen. Die verschijnen in de laatste dagen van februari weer aan de horizon. Vanaf vandaag schijnt hij elke dag 40 minuten langer. Het is nog koud, maar daar kun je je tegen kleden, het is nog leeg, maar dat is des te mooier, en het is nog stil. Sneeuw dempt al het geluid, de vogels zijn nog niet gearriveerd van hun winterstek. De tocht is per sneeuwscooter, met de hondenslee doe je er twee dagen over, bovendien waren er niet voldoende honden beschikbaar. Het idee om nu te gaan was te laat in me opgekomen.

Het aankleden voor de reis is een expeditie op zichzelf, zes lagen over elkaar tot je er als een soort mannequin van Michelinbanden uitziet. Echtgenote mee, vijf Noorse reisgenoten mee, gids en een geweer, ijsberen zijn een dingetje op de eilandengroep. Alle thermische kleding is inbegrepen, behalve het thermische ondergoed natuurlijk, je handen en voeten worden automatisch verwarmd op de poolbrommer. Een uur of zeven onderweg. Heuvel op, heuvel af, langs de Weijden fjord, door het verbluffend mooie paarsblauw gekleurde land, het eerste licht kleurt de sneeuw. Wat een schoonheid. Hier en daar een rendier onderweg, die zich niets van ons aan lijkt te trekken. De rendieren hebben behalve de mens geen natuurlijke vijand. Al lijken ze nog niet op de hoogte dat ijsberen met de toegenomen schaarste aan zee-ijs, een verandering in dieet overwegen. Rendieren zijn te snel voor ze, maar als je ze slim benadert, verliezen ze het in de sprint. Voor de mens zijn ze makkelijk te vangen, zo makkelijk dat lokale jagers spreken van het ophalen van een rendier als ze jagen bedoelen.

Op de sneeuwscooter is er niet veel tijd om over het leven na te denken, de witte vlaktes vragen om opperste concentratie. Af en toe staan we stil om van het verbluffende landschap te genieten, of om wat te eten. Onze lunch is astronautenvoer, gedroogd eten waar je kokend water opgiet en dan vrijwel direct naar binnen werkt, want bij -20 koelt het snel af. Real taste, real energy staat er in optimistische letters op de verpakking. Ik vraag me af of de marketeers het zelf wel eens geprobeerd hebben. Maar we eten dan ook voor de energie. Isfjord Radio verschijnt aan het eind van de middag, als de zon alweer verdwenen is. Op een laatste heuvel zien we het station verderop in de diepte liggen. Met een gitzwarte zee als decor op de achtergrond. We zijn er!

Een ijsbeer heeft de voorraadkast geplunderd
Isfjord Radio was tot 2004 het communicatiepunt tussen Spitsbergen en de rest van de wereld, cruciaal voor de scheepvaart en later ook het vliegverkeer. Daarnaast was het een weerstation. Verwoest door het Duitse slagschip Tirpitz in de oorlog, die haar slagkracht kwam oefenen in de Isfjord, in 1946 weer opgebouwd. Het station is van alle gemakken voorzien. Door de waterleiding stroomt gesmolten sneeuw. Dus een half uur douchen is uit den boze, maar dat mocht toch al niet meer van het milieu. Station manager Malin Stark zwaait er nu vier jaar de scepter –ze vond Longyearbyen wat te druk worden- en heeft de plek met haar team omgetoverd in een paradijsje. En welk hotel kan pochen dat een ijsbeer de voorraadkast heeft geplunderd? Die deed op een zondagmorgen een woeste aanval op de chocoladevoorraad nadat hij zich had binnengesloten in de opslagruimte. “Ik hoorde vreemde geluiden uit de voorraadkamer nadat ik ontdekt had dat de garagedeur vernield was,” vertelt Malin. Met de ijsbeer liep het gelukkig goed af. Hij wist uiteindelijk door een raampje naar buiten te klimmen. Dat gold niet voor de wijnvoorraad. Die werd grotendeels vernietigd. De chocolade smaakte naar meer, want de week erop was hij terug, maar toen was de garagedeur al versterkt.

Inmiddels heeft het hotel nieuwe chocolade ingeslagen en de wijnkelder aangevuld. De vis wordt door de chef zelf gevangen in de poolzee, het rendiervlees (sorry vegetariërs!) betrokken van Tommy Sandal, een lokale jager die al 15 jaar op traditionele wijze de ecologie in stand probeert te houden. Hij woont een stuk verderop in een hut in de Bellsund. Wat niet lokaal gekweekt of geplukt kan worden, wordt ‘s zomers met de boot gebracht en ‘s winters op de scooter. Om te voorkomen dat de eieren onderweg bevriezen of stuk gaan, worden ze in een slaapzak vervoerd.

In Isfjord Radio is het fine dining op sokken, want niemand houdt hier zijn sneeuwlaarzen aan
De kok kookt de sterren van de poolhemel. Hoe bestaat het op een plek als deze? Mijn verwachtingen lagen niet heel ver boven het astronautenvoer van vanmiddag, maar zijn kookkunsten zijn bijna net zo buitenaards als de locatie van het hotel. In Isfjord Radio is het fine dining op sokken, want niemand houdt hier zijn sneeuwlaarzen aan. Dat dan weer wel.

Ik kon mijn haar horen bevriezen na de korte duik in de poolzee
Er wonen drie husky’s bij het hotel. Twee zijn van de station manager en een is van de kok. Er zijn prachtige tochten te maken langs de kust, naar een ijsgrot, of het volgende fjord. De sauna staat eenzaam aan de rand van de poolzee, wie een duik in zee durft te nemen krijgt een eervolle vermelding op het bord naast de receptie. Wij zijn nummer vier en vijf dit jaar. Ik kon mijn haar horen bevriezen na de korte duik. En hoe leuk is een korte stop op de terugweg, in de Russische kolenmijn Barentszburg, ooit de woonplaats van de Nederlandse poolheld Sjef van Dongen. Zijn mislukte reddingsexpeditie naar de gestrande Italiaanse poolreiziger Umberto Nobile, zou van hem een beroemdheid maken. Waarom is de mijn eigenlijk ooit aan Stalin verkocht? Van Sjef vind je niks meer terug, maar een standbeeld van Lenin staat nog altijd op het dorpsplein.

Ik zou zeggen: als je in de buurt bent, wip even aan. En zo niet, dan toch. De weg erheen, de plek op zich. Het is een reis uit duizenden.