Over ijsberen, blauwe vinvissen, walrussen en pakijs. En gewoon geluk.

Ik ben zó benieuwd naar Spitsbergen, naar het leven in het dorpje Longyearbyen, naar de ijsberen en gewoon naar deze verre bestemming in het hoge noorden. Hier ben je ver weg van de bewoonde wereld. In de winter is er vier maanden geen daglicht en in de zomer wordt het nooit nacht. En hoe zal het zijn om echt óveral ijsberen te kunnen tegenkomen?

We landen in Longyearbyen en ik zie dat we bij het enige vliegtuig horen dat op de luchthaven aanwezig is. Ondanks dat het een piepkleine luchthaven is, loopt alles gesmeerd. Buiten staan de bussen klaar die alle gasten naar de hotels brengen. Alles in Longyearbyen kun je per pinpas betalen, de souvenirs, de taxi, de restaurants en zelfs het buskaartje, ideaal!

Na een nacht slapen en eerste verkenning van het dorpje Longyearbyen, gaan we in stijl aan boord: per zodiak. Ik voel me heel blij en opgewonden en vind het vooral leuk om weer aan boord te zijn! De Plancius is toch een soort thuis voor mij omdat ik al eerder met dit schip gereisd heb. Aan alles merk ik direct dat ook dit geen alledaagse trip gaat worden. Nadat we even onze weg gevonden hebben op het schip komen alle gasten bij elkaar voor de verplichte veiligheidsronde met sloepenrol. Hierna volgt een welkomstborrel en kennismaking met de staf aan boord. We horen al snel dat we de eerste twee dagen direct naar het hoge noorden zullen varen, op zoek naar ijsberen op het pakijs.

Al voordat we goed en wel ons eerste diner gehad hebben horen we een stem via de intercom. Of we even naar buiten willen komen omdat er vier blauwe vinvissen gespot zijn. Dit zijn, met hun 30 meter lange lijf, de grootste dieren ter wereld! Ze zwemmen gewoon langs het schip, één voor één komen ze boven en zien we hoge fonteinen uit hun spuitgaten komen. Fascinerend!

De lezingen aan boord hebben zeer uiteenlopende onderwerpen. De eerste gaat over het verontrustende feit dat het pakijs zich steeds verder terugtrekt, waardoor het voor ijsberen steeds lastiger wordt om voldoende voedsel te vinden. Ze moeten ieder jaar zo’n 50 tot 60 zeehonden zien te verorberen om te kunnen overleven. Ik merk al snel dat het zien van ijsberen een kwestie van geluk is. Het is zoeken naar een speld in een hooiberg en er is geen enkele garantie dat we ze ook vinden. Het schip moet zich een weg weten te vinden tussen het een tot twee en een halve meter dikke drijf-ijs naar uiteindelijk het drie tot acht meter dikke pakijs waar de ijsberen zijn. Overal waar je kijkt, is het landschap hetzelfde. Hier bevind je je in een ijzig witte wereld van water, ijs en mist.

Tijdens een andere lezing komt Delphine, onze expeditieleider, even langs. Ze vraagt of we na meer gehoord te hebben over ijsberen, nu misschien een echte ijsbeer willen zien? Opwinding alom, gelukkig hebben we genoeg tijd om onze warme poolkleding aan te trekken en de camera te pakken. De ijsbeer is nog ver weg. Wanneer ik buitensta zie ik niets, alleen maar ijs. Iedereen staat te turen met verrekijkers en camera’s. En ineens zien we wat, een heel klein geel stipje dat steeds dichterbij komt. De ijsbeer gaat onverstoorbaar verder. Hij (of zij) eet van een oude prooi en schraapt alle restjes van wat nog eetbaar is bij elkaar. Ongegeneerd likt hij zijn poten af. Super gaaf dat we al een ijsbeer gezien hebben! Delphine is opgelucht, ze staat al vanaf ’s morgens 05.00 uur op de boeg bij de kapitein te speuren over het pakijs om beren te zoeken. De beer geeft nog een fantastische show, hij rolt in het ijs en rekt zich uit. Dit is echt vermakelijk om te zien.

De volgende dag hebben we alweer geluk! Eerst zien we een moeder beer met twee jongen en even later wordt er een moeder beer met drie kleintjes gevonden. Ze is wat schuw en erg beschermend naar haar kroost. De kapitein is in alle staten want in al zijn 23 jaar dat hij op Spitsbergen vaart heeft hij dit nog nooit gezien. Weer geluk dus. Hierna wordt het erg mistig en verlaten we het pakijs. We zetten koers richting de Hinlopen Straat.

De volgende dagen maken we diverse landingen, het is heerlijk om ook weer even in beweging te komen. De wandelingen worden onderverdeeld in makkelijk, gemiddeld en wat zwaarder, je kunt zelf bepalen aan welke wandeling je deelneemt. Ze zijn allemaal even interessant, vanwege de uitzichten, het bijzondere landschap en de rendieren die we zomaar tegenkomen. En we hebben weer geluk, we treffen een grote groep walrussen aan. Ze zijn grappig, nieuwsgierig, hebben lange tanden en met hun logge lichaam zijn ze komisch en heel sterk. We lopen over de permafrost waar in de ontdooide bovenlaag slechts kleine bloemetjes groeien. De bodem is zacht en af en toe zak je weg.

De ene na de andere topdag volgt. We maken prachtige wandelingen, we beklimmen heuvels, zien nog meer walvissen en maken een zodiakcruise langs de klif Alkefjellet met meer dan 100.000 zeevogels. We genieten van een barbecue achter op het schip, midden op het water. Wat er verder ook op ons pad komt, het is totaal anders dan bij ons, het is ruig en heel bijzonder.

Ik realiseer me dat ik veel geluk heb gehad dat ik deze niet alledaagse reis mocht meemaken. Askja directeur Eppo zei het al eerder tegen me, als je eenmaal een poolreis hebt gemaakt, dan ben je verkocht. Hij heeft nog gelijk ook.