Stel je voor: je zit in het zonnetje te wachten op een bankje in de haven van Húsavík, de walvishoofdstad van IJsland. Je kijkt uit op de boten in de haven met in de achtergrond de donkere bergtoppen van de Kinnarfjöll en Víknafjöll. Je hebt net je tickets opgehaald voor de Silent Whale Watching in het kantoortje van North Sailing en je hebt nog even de tijd voordat je aan boord gaat van één van de twee elektrische boten. Afhankelijk van de periode ga je uit varen met de Andvari – een omgebouwde oude IJslandse vissersboot – of de Opal – het vlaggenschip van de vloot.
Zo met het zonnetje op je gezicht is het geen straf om te wachten. Zorg er overigens wel voor dat je op zo’n zonnige dag niet vergeet om zonnebrand mee te nemen. En een wollen trui. En voor de zekerheid ook een regenjas. IJsland zou IJsland niet zijn als je ze soms niet alle drie nodig hebt in een tijdsbestek van tien minuten. Al kun je van de bemanning aan boord ook altijd een warme overall of regenjas krijgen, mocht je dat willen. Voor als het zonnetje toch minder warm blijkt als je eenmaal op het water bent. Of als je tijdens de excursie wordt verrast door een bui die ‘s ochtends toch echt niet op de buienradar te zien was.
Als het tijd is om aan boord te gaan, gaat het avontuur écht beginnen. De boot zet koers naar de plek in de Skjálfandi Bay waar walvissen vaak gezien worden en je laat de historie van Húsavík langzaam achter je. Want alhoewel de kans groot is dat je naar Húsavík komt voor de walvissen, huist er ook heel wat geschiedenis in dit kleine dorpje. Zo stond het eerste huisje van IJsland hier in Húsavík en gaan er heel wat Viking verhalen de ronde.
Omgeven door de Kinnarfjöll en Víknafjöll bergen vaar je verder door de Skjálfandi Bay. Het is best nog een eind varen naar de plek waar de walvissen te zien zijn, zo vertelt collega Tamara, die je afgelopen zomer voor ging. Al is dat helemaal niet erg, ‘je kijkt lekker van je af en het geeft je de tijd om te genieten van de natuur om je heen’. Doordat de boot met z’n elektrische motor geruisloos door het water vaart, hoor je alleen het kabbelende water en een stel meeuwen. Ondertussen vertellen de gidsen van alles over wat er om je heen te zien is. De meeste van hen komen uit de omgeving, zijn mariene bioloog of varen al jaren mee als gids. Ze kennen de omgeving dus als geen ander.
Eenmaal aangekomen op de plek ga je op zoek naar walvissen. Pak je verrekijker erbij en let goed op. Al krijg je natuurlijk hulp van de gidsen, die vanaf een plekje hoger op de boot goed zicht hebben en precies weten waar ze naar moeten kijken. En dan is het je fototoestel bij de hand houden en hopen dat je waterdamp in de lucht ziet spuiten, een staart in het water ziet verdwijnen of een walvis langs de boot ziet zwemmen. Door de gunstige omstandigheden vormt de baai een ideale voedingsbron voor walvissen en is de kans groot dat je één van de verschillende soorten van dichtbij ziet. Maar toch blijft het – zoals bij menig natuurfenomeen – duimen.
Maar áls je dan een walvis door het water ziet breken, dan is het een ervaring die je nog lang bijblijft, vertelt Tamara. Zij had het geluk dat er tijdens haar excursie een bultrugwalvis verscheen in de wateren van de baai. Eén keer in de acht minuten kwam ‘ie omhoog, om vervolgens weer onder water te verdwijnen. Omdat het de vraag is waar hij een aantal minuten later weer boven zou komen, zoekt iedereen mee. En als je dan ineens hoort ‘Weer beweging aan deze kant!’, dan beweegt iedereen zich naar die kant van de boot. Dit tafereel herhaalt een aantal keer, maar het blijft keer op keer bijzonder. Al was het zien van de staart volgens Tamara toch het meest spectaculair. Het is ultiem genieten, daar in alle stilte op het water. En door de gepaste afstand die wordt bewaard door de kapitein en de geruisloosheid van de boot, worden de walvissen in hun natuurlijke omgeving zo min mogelijk gestoord.
Als de boot weer terugvaart naar de haven, geniet je na van de ervaring met een beker warme chocolademelk en een versgebakken kaneelbroodje. ‘Een leuke afsluiter!’, zegt Tamara. Terug in de haven wordt de Andvari of Opal weer aan de stekker gelegd om opgeladen te worden zodat ‘ie de volgende keer weer met nieuwe enthousiastelingen aan boord in alle stilte op zoek kan naar walvissen.
Reisexpert
Genieten van alle rust op één van de duizenden eilandjes van de Stockholm Archipel, op zoek naar sporen van Napoléon Bonaparte op Elba of met onze Volkswagen T3 de Ierse kust afrijden op de Wild Atlantic Way. Je kunt me er vannacht voor wakker maken. Althans, voor de eerste twee. Onze Volkswagen heeft nog wat liefde nodig voordat we met ‘m op pad kunnen.
Weet veel over: IJsland
